ŁĄCZY NAS PAMIĘĆ

 

Dzień 19 kwietnia 1943 roku to dzień, którego zapomnieć nie wolno. To dzień początku walki nie o cele militarne, nie o totalne zwycięstwo nad wrogiem, ale o ludzką godność, o człowieczeństwo, o honor. I ten cel walki dla której powstańcy oddawali życie determinuje ocenę jej nieprzemijającej ogólnoludzkiej wartości.  W odezwie Żydowskiej Organizacji Bojowej do ludności Warszawy z 23 kwietnia. czytamy:

…Toczy się walka o Wasz i nasz – ludzki, społeczny, narodowy – honor i godność. Pomścimy zbrodnie Oświęcimia, Treblinek, Bełżca, Majdanka…

O ludobójstwie dokonywanym z pedantyczną barbarzyńską solidnością pisał Czesław Miłosz m.in. w wierszu  BIEDNY CHRZEŚCIJANIN PATRZY NA GHETTO

Pszczoły obudowują czerwoną wątrobę

Mrówki obudowują czarną kość

Rozpoczyna się rozdzieranie, deptanie jedwabi,

Rozpoczyna się tłuczenie szkła, drzewa, miedzi, niklu,

srebra, pian

Gipsowych, blach, strun, trąbek, kiści, kul, kryształów -

Pyk! Fosforyczny ogień z żółtych ścian

Pochłania ludzkie i zwierzęce włosie.

 

Pszczoły odbudowują plastry płuc

Mrówki odbudowują białą kość,

Rozdzierany jak papier, kauczuk, płótno, skóra, len

Włókna, materie, celuloza, włos, wężowa łyska, druty

Wali się w ogniu dach, ściana i żar ogarnia fundament.

Jest już tylko piaszczysta, zdeptana z jednym drzewem

bez liści

Ziemia

 

Powoli, drążąc tunel posuwa się strażnik - kret

Z małą czerwoną latarką przypiętą na czole

Dotyka ciał pogrzebanych, liczy, przedziera się dalej

Rozróżnia ludzki popiół po tęczującym oparze

Popiół każdego człowieka po innej barwie tęczy

Pszczoły odbudowują czerwony ślad

Mrówki odbudowują miejsce po moim ciele.

 

Boję się, tak się boję strażnika - kreta.

Jego powieka obrzmiała jak u patriarchy,

Który siadywał dużo w blasku świec

Czytając wielką księgę gatunku.

 

Cóż powiem mu, ja, Żyd Nowego Testamentu

Czekający od dwóch tysięcy lat na powrót Jezusa?

Może rozbite ciało wyda mnie jego spojrzeniu

I policzy mnie między pomocników śmierci

Nieobrzezanych.